بیمه های آتش سوزی
بیمه های آتش سوزی شاخه ای قدیمی و گسترده از زیر مجموعه بیمه های اموال در شرکت های بیمه هستند. این بیمه ها به چند رشته آتش سوزی مسکونی، غیرصنعتی، صنعتی، انبار، مرهونه تقسیم میگردند. پوشش اصلی در بیمه های آتش سوزی شامل 3 پوشش، آتش سوزی، صاعقه و انفجار (اختصاراً آصا) بوده که به صورت پایه ارائه می گردند. در صورت نیاز مشتری برخی پوشش های اضافی قابل ارائه هستند. برخی از این پوشش های اضافی زلزله، ضایعات ناشی از برف و باران، ریزش سقف ناشی از سنگینی برف، ترگیدگی لوله آب، طوفان و گرد باد، شکست شیشه و... بوده که با انتخاب هرکدام، درصدی در مبلغ حق بیمه نهایی اضافه میگردد. برای رشته آتش سوزی مسکونی معمولاً در همه جای ایران ضریب یا نرخ ثابتی وجود دارد که عموماً این ضریب 0.18 است.
نکته: در بیمه یادمان باشد که عموماً هر جا صحبت از نرخ در میان بود این نرخ ها در هزار است. یعنی نرخ مربوطه ضربدر سرمایه مورد بیمه شده و تقسیم بر هزار می گردد و پس از افزودن مالیات ارزش افزوده حق بیمه نهایی بدست میآید.
در بیمه های آتش سوزی صنعتی، غیر صنعتی معمولاً نرخ ها با توجه به نوع شغل و طبقه خطر مربوطه محاسبه می گردند فلذا با توجه به سرمایه مورد بیمه، حق بیمه ها متنوع است. همچنین در بیمه های انبار نیز با توجه به نوع انبار و جنس مربوطه نرخ حق بیمه مشخص می گردد.
بیمه های مرهونه
در مورد بیمه های مرهونه نیز به زبان ساده عموماً به این صورت است که وام، قرض یا سرمایه امانی که به فردی داده میشود تا زمان تحویل و تسویه آن به نفع وام دهنده مورد بیمه قرار گرفته تا اگر بر اثر حوادث غیرمترقبه دچار آسیب شد از محل پوشش بیمه امکان بازیافت سرمایه وجود داشته باشد از این رو بیمه های مرهونه در قالب بیمه های مسکونی، صنعتی یا غیرصنعتی با ذینفع مشخص و مدت زمان مشخص و به ارزش سرمایه مورد معامله تحت پوشش بیمه قرار می گیرند. محل و کار و شغل مورد استفاده از سرمایه قرارداد، نرخ (ضریب) حق بیمه را مشخص می نماید.
قاعده نسبی
هرگاه مالی را به کمتر از قیمت واقعی آن بیمه نماییم، شرکت بیمه در هنگام پرداخت خسارت به نسبت مبلغ مورد بیمه خسارت را پرداخت خواهد کرد. به این کار اعمال قاعده نسبی یا اصطلاحاً ماده 10 میگویند.
نکته: در بیمه های مرهونه با توجه به ذات بیمه مرهونه که به اندازه سرمایه مشخص و با ذینفع مشخص عملیات بیمه واقع می گردد اعمال قاعده نسبی و یا ماده 10 صورت نمی پذیرد.
نحوه ی محاسبه ی سرمایه مورد بیمه
باید توجه داشته باشیم زمانی که ما اقدام به بیمه آتش سوزی می نماییم ارزش ملکی زمین مورد بیمه قرار نمی گیرد پس زمانی که می خواهیم بنایی را بیمه نماییم سرمایه مورد نیاز برای ساخت آن بنا به زمان امروز طبق متراژ موجود محاسبه و مورد بیمه قرار میگیرد (اعیان)
البته بعضاً برای ساختمان های بیش از 10 سال در محاسبه ی سرمایه ی ساخت درصدی را به عنوان استهلاک سالانه از سرمایه نهایی مورد بیمه کسر می کنند که معمولاً به ازای هر سال 1.5 الی 2 درصد در نظر می گیرند. به عنوان مثال برای ساختمانی که 22 سال قدمت دارد حدوداً می توان 24 درصد استهلاک از سرمایه مورد بیمه کسر نمود.
سرمایه دیگر مورد بیمه در بیمه های آتش سوزی اثاثیه و لوازم هستند که با توجه به شرایط موجود و قیمت روز می توان نسبت به بیمه آنها اقدام نمود. در بیمه های غیرصنعتی (تجاری) علاوه بر سرمایه اعیان و اثاثیه سرمایه ای در قالب موجودی و بعضاً ابزار کار نیز وجود دارد که در محاسبات می بایست لحاظ گردد و به همین صورت در بیمه های صنعتی در کنار موارد مذکور سرمایه مواد اولیه، ضایعات و... نیز باید در نظر گرفته شوند.
در بیمه های آتش سوزی پوششی ارائه می گردد که عموماً برای اماکن تجاری که دارای شیشه های سکوریت و یا عموماً شیشه های ضخیم تر از 6 میلی متر هستند به عنوان پوشش شکست شیشه قابل ارائه است.
در حالت عادی شیشه ها تحت پوشش بیمه آتش سوزی و.. هستند اما زمانی که به صورت خود به خود و بدون دخالت هیچ کدام از موارد مورد بیمه میشکنند میتوان از محل این پوشش خسارات را جبران نمود.
نکته: معمولاً یراق آلات در پوشش شکست شیشه، تحت پوشش نیست
نکته: در بیمه های آتش سوزی معمولاً، وسیله یا مبدأ شروع آتش سوزی (مثلا بخاری یا اتو) از شمول پرداخت خسارت خارج است.
هنگامی که تصمیم می گیریم جایی را بیمه آتش سوزی نماییم الزاماً نیاز نیست هم بنا هم اثاثیه همگی با هم بیمه گردند امکان بیمه هرکدام به تنهایی وجود دارد. معمولاً کسانی که مستأجر هستند از این موضوع استفاده نموده و تنها به انجام بیمه اموال مربوط به خود نظیر اثاثیه اقدام می نمایند. به عنوان مشاوره بیمه ای عموماً توصیه می نماییم با توجه به ارزان بودن بیمه آتش سوزی و نیز مسئولیت مستأجر در قبال مالی که اجاره نموده است و تحویل سالم آن به موجر بهتر است، علاوه بر اثاثیه، مورد اجاره نیز تحت پوشش بیمه قرار گیرد.
بازدید قبل از انعقاد بیمه آتش سوزی
تکته ی حائز اهمیت دیگر در انجام بیمه های آتش سوزی بازدید از مکان و سرمایه مورد بیمه است. معمولاً برای انجام بیمه های آتش سوزی با پوشش های اصلی و برای منازل و مشاغل روتین با سرمایه مورد بیمه نه چندان بالا بازدید صورت نمی پذیرد. اما زمانی که سرمایه بالا میرود یا پوشش های اضافی نظیر برف و باران، طوفان و... مدنظر است بازدید اولیه انجام می شود.
نکته: می توان بخاطر سرعت عمل و تسهیل در امور بیمه نامه را در اسرع وقت صادر نمود و در بیمه نامه شرط بازدید طی مهلت مقرر قید کرد.
نکته: ریسک های (بیمه های آتش سوزی) صنعتی و انبار حتماً قبل از صدور نیاز به بازدید دارند.
خسارت در آتش سوزی
زمانی که در بیمه های آتش سوزی دچار خسارت شدیم در کنار اعلام خسارت و پر کردن فرم های مربوطه در شرکت بیمه ارائه مدارک لازم، گزارش آتش نشانی (در صورتی که خسارت مربوط به آتش سوزی، صاعقه و انفجار باشد)، گزارش سازمان هواشناسی (در صورتی که خسارت ناشی از برف و باران و طوفان و صاعقه باشد) مورد نیاز است. توصیه میگردد برای حداکثر بهرهوری از خسارت بیمه های آتش سوزی قبل از اقدام به تشکیل پرونده با نماینده مطبوع خود مشورت نمایید.
نکته ی مهم دیگر در انجام بیمه ی آتش سوزی، خرید پوشش بیمه مسئولیت در قبال همسایگان است. در نظر داشته باشیم هرگاه آتش سوزی یا انفجار از واحد ما به همسایگان سرایت و خسارت به بار آورد قانوناً ما مسئول جبران خسارت به ایشان خواهیم بود. در همه ی شرکت های بیمه پوشش مسئولیت در قبال همسایگان وجود داشته و توصیه می گردد با توجه به قیمت مناسب بیمه های آتش سوزی تا بالاترین سقف ممکن نسبت به خرید آن اقدام نمایید.